რა არის HACCP?
საფრთხის ანალიზისა და კრიტიკული საკონტროლო წერტილების სისტემა (HACCP), სურსათის უვნებლობის მართვის საერთაშორისოდ აღიარებული სისტემაა, რომელიც ემსახურება კვების პროდუქტების წარმოებისა და გადამუშავების პროცესში ბიოლოგიური, ქიმიური და ფიზიკური საფრთხეების წარმოქმნის პრევენციასა და მის აღმოფხვრას.
აბრევიატურა იშიფრება როგორც:
◼️ Hazard- საფრთხე
◼️ Analysis- ანალიზი
◼️ Critical- კრიტიკული
◼️ Control- საკონტროლო
◼️ Points- წერტილები
ისტორია:
თავდაპირველად, HACCP შემუშავდა ამერიკის შეერთებული შტატების აერონავტიკისა და კოსმოსური სივრცის კვლევის (NASA) ეროვნული სამმართველოს პროგრამისთვის. მოგვიანებით იგი შემოღებულ იქნა ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციისა (WHO) და გაეროს სურსათისა და სოფლის მეურნეობის ორგანიზაციის (UNFAO) Codex Alimentarius-ის კომისიის მიერ, რომელმაც გამოსცა, როგორც სტანდარტი (CAC/RCPP1-1969).
მოკლე მიმოხილვა:
HACCP-ის სისტემა არის დღეისათვის სურსათის უვნებლობის მართვის საერთაშორისოდ აღიარებული მსოფლიოში ყველაზე გავრცელებული და ეფექტური სისტემა.სურსათის უვნებლობა გულისხმობს იმის უზრუნველყოფას, რომ მიზნობრივად გამოყენების შემთხვევაში სურსათი არ მიაყენებს ზიანს მომხმარებლის ჯანმრთელობას. სურსათის უვნებლობა არის სურსათში ბილოგიური, ქიმიური და ფიზიკური აგენტების ის მინიმალური მისაღები დონე, რომელიც არ არის საზიანო. HACCP-ის სისტემა - ანუ დროული და ადეკვატური შეფასება/აღმოფხვრა საფრთხეების, უზრუნველყოფს უვნებელ სურსათს.
საფრთხე შეიძლება იყოს ბიოლოგიური, ქიმიური, ფიზიკური.
◼️ ბიოლოგიური: ყველა სახის მიკროორგანიზმები, რომლებმაც შეიძლება დააბინძურონ საკვები პროდუქტი.
◼️ ქიმიური: შეიძლება იყოს სადეზინფექციო ხსნარების ნარჩენები, ტოქსიკური ან მძიმე მეტალები.
◼️ ფიზიკური: მწერები, თმა, მინის ან ხის ნატეხები, სამკაული და ა.შ.
რა არის კრიტიკული საკონტროლო წერტილები?
კრიტიკულ საკონტროლო წერტილები-წარმოების ის ეტაპები სადაც ჰასპის სისტემამ აუცილებლად უნდა გააკონტროლოს და გამორიცხოს ზემოთ ხსენებული საფრთხეები.ჰასპის სისტემა ესაა ის სისტემა, რომელიც აკონტროლებს მთლიანად წარმოების მსვლელობას და უზრუნველყოფს უვნებელი პროდუქტის წარმოებას.
ჰასპის დანერგვის უპირატესობები:
შიდა უპირატესობები:
◼️ სავარაუდო პრობლემის პრევენცია და არა უკვე მიღებული დეფექტების/შეცდომების გამოსწორება;
◼️ წარმოების თითოეული პროცესისათვის შემუშავებულია სათანადო კონტროლის მექანიზმი;
◼️ მართვის ორგანიზებული, სისტემური და რაციონალური ხერხი, რომელიც უზრუნველყოფს სურსათის უვნებლობას.
გარე უპირატესობები:
◼️ ბაზრისა და მომხმარებლის მოთხოვნის დაკმაყოფილება;
◼️ საქართველოს საკანონმდებლო მოთხოვნებთან, ევროკავშირის სამართლებრივ ნორმებსა და საერთაშორისო სტანდარტებთან შესაბამისობა;
◼️ რეპუტაციისა და კონკურენტუნარიანობის ამაღლება.
დანერგვის სირთულეები:
◼️ მენეჯმენტის და თანამშრომლების მოდნომება;
◼️ ადეკვატური ფინანსური, ადამიანური და ტექნიკური რესურსების ძალისხმევა;
◼️ თანამშრომლების რეგულარული ტრენინგი;
◼️ ჰასპის ცვლა/განვითარება დროის მანძილზე (რაიმეს ცვლილებასთან ერთად).
@QualityConsultingCenter
